Oto najlepsze książki dla dzieci! Poniższy ranking jest ustawiony troszeczkę inaczej niż klasyczne best of, tym razem bowiem posortowaliśmy ją mniej więcej od książeczek idealnych dla starszych dzieci, do tych kierowanych do najmłodszych czytelników tej umownie stworzonej przez nas kategorii. A wy? Macie swoje ulubione książki dla dzieciaków, o których zapomnieliśmy?

30. J. K. Rowling - Harry Potter (seria)

Tej serii chyba nie trzeba przedstawiać nikomu. Wielu z nas dorastało u boku młodego czarodzieja z blizną na czole w kształcie błyskawicy. Choć ma swoje wady, jest to niezwykle oryginalny świat, obfitujący w ciekawych bohaterów i zabawę różnymi konwencjami. Rowling nie boi się czerpać garściami z popkultury, dzięki czemu możemy się wciągnąć w niepowtarzalne uniwersum Harry’ego Pottera i wraz z nim przeżywać rok po roku kolejne etapy edukacji w Hogwarcie i walkę z demonicznym lordem Voldemortem oraz jego sługami.  

29. Anna Kańtoch - Tajemnica Diabelskiego Kręgu (seria)

Ta, jak na razie, trzytomowa seria powieści od Anny Kańtoch jest już propozycją dla nieco starszych czytelników. W czasach PRL-owskiej Polski dzieje się coś niezwykłego - z nieba na Ziemię zstępują (spadają) aniołowie, zmieniając nie tylko historię kraju, ale i całego świata. Nikt do końca nie wie, czemu właściwie się pojawiły, większość jednak wierzących osób współdzieli głębokie przeświadczenie, że nie można tego fenomenu zignorować. A przede wszystkim nie dopuścić, aby skrzydlaci słudzy Boga trafili w ręce komunistów. Główna bohaterka, trzynastoletnia Nina, zostaje wybrana przez tych niebiańskich posłańców na misję, którą pozna w Markotach, niewielkiej miejscowości, do której wysyłane są podobne jej dzieci. Seria Anny Kańtoch jest pełna tajemnic, mroczna, a przede wszystkim - nieoczywista, jak większość prac tej autorki zresztą. Wszystkie dotychczasowe części Tajemnicy Diabelskiego Kręgu zostały napisane ładną i poprawną polszczyzną, co zawsze stanowi plus. Autorka wprawdzie nieco idealizuje i wygładza okres PRL-u, ale za to przybliża go czytelnikom w ciekawej formie.  

28. Rick Riordan - Percy Jackson i złodziej pioruna (seria)

Na pewno dalekie od dzieła ponadczasowego, jednak warto docenić ciekawy koncept przeniesienia mitologicznej poetyki do XXI wieku i – obowiązkowo – podporządkowania wszystkiego losom pewnego nastolatka. Na porządku dziennym są spotkania z bogami i ich potomstwem, starcia z mitycznymi stworami i masa różnych popkulturowych tropów. Riordan swoją historię pisze przy tym lekko, z polotem oraz humorem, który stał się już jego znakiem rozpoznawczym. Trudno również nie docenić zwartej w tych powieściach mitologicznej wiedzy, wykraczającej znacznie poza standardowy zestaw wspominanych bogów. Głównych bohaterów tego cyklu trudno również zaliczyć do wszechmocnych herosów, którzy zawsze z każdej potyczki wychodzą cała, bywa bowiem, że w czasie trwania książki tracą towarzyszy broni. Inną niezwykle cenną cechą Percy’ego Jacksona jest fakt, że jako potomek greckich bogów, główny bohater cierpi na dość poważną dysleksję oraz ma ADHD, a przez to: znaczące kłopoty w szkole. Choć w wielu powieściach znajdziemy fantastyczne perypetie, wciąż autorzy niechętnie obarczają swoich protagonistów tego typu, wcale nie tak rzadko występującymi, kłopotami, które nie są przy tym z góry wyszydzane czy wyolbrzymiane. Chociaż wymieniamy tutaj jedynie Percy’ego, warto pamiętać, że to uniwersum składa się również z większej liczby powieści - tak spin-offowego Magnusa Chase’a i Bogów Asgardu (dla nieco starszych czytelników), jak i właśnie ukazującej się serii o… nastoletnim bogu słońca, Apollu (choć nastoletnim za karę). Percy doczekał się również dwóch filmów: Percy Jackson i złodziej pioruna (2010) oraz Percy Jackson i morze potworów (2013).  

27. T. S. Easton - Chłopaki nie dziergają! oraz Dziewczyny nie biją!

Kolejne pozycje dla młodszych czytelników, które łamią stereotypy, tym razem jednak kierowane raczej do tej bardzie nastoletniej części. Pierwsza z nich opowiada o chłopcu, który wskutek splotu różnych okoliczności opanowuje umiejętność dziergania na drutach, zdecydowanie niedocenianej w naszym kraju umiejętności. Druga z kolei o dziewczynce walczącej ze zwyczajami nadopiekuńczej matki. Obie powieści pokazują, że nie trzeba podążać jedną utartą ścieżką wyznaczoną przez społeczeństwo, a przede wszystkim podążać za swoimi talentami, nawet jeśli nasze otoczenie uważa, że są “nie dla nas” (cokolwiek by to miało znaczyć).  

26. Alfred Szklarski - Tomek w krainie… (seria o przygodach Tomka Wilmowskiego)

To klasyka klasyki polskiej powieści przygodowej dla młodzieży. Dziewięć tomów powieści o przygodach rezolutnego czternastolatka, a później coraz starszego młodego mężczyzny, który na samiuśkim początku XX wieku rozpoczyna podróże po egzotycznych - wtedy jeszcze tajemniczych i częściowo niezbadanych - terytoriach świata: Australii, Afryce, Ameryce Południowej, Azji centralnej i tak dalej. Tomkowi przyjdzie również ratować kuzyna zesłanego na Syberię za spiskowanie przeciw caratowi. Kolejne tomy pozwalają nam obserwować dorastanie chłopaka, włącznie ze ślubem z uroczą Sally Allan. Cykl w tym momencie nieco trąci myszką, ale ma baśniowy, fantastyczny posmak dawnych opowieści dla młodych czytelników, przy okazji opowiadając co nieco o historii Polski.  

25. Lemony Snicket - Seria niefortunnych zdarzeń (seria)

Trochę śmieszne, trochę straszne, bardzo wciągające - takie są powieści z trzynastotomowej serii o osieroconym rodzeństwie Baudelaire. Wiola, Klaus i Słoneczko trafiają do wyjętego prosto z horroru domu kuzyna, Hrabiego Olafa, który definitywnie nie ma wobec nich dobrych zamiarów. A potem jest jeszcze dziwniej, bardzo niestandardowo i mocno groteskowo - w ten dobry sposób. To powieści, które dzieci, nastolatkowie oraz dorośli łykają na jednym posiedzeniu i chcą więcej. Pełne dziwnego humoru, pokręconej narracji, nierealnych przygód, utrzymane w klimacie z pogranicza Rodziny Adamsów i poematów Poego. Wystarczy zresztą zerknąć na ekranizację Netflixa!  

24. Eoin Colfe - Artemis Fowl (seria)

Kolejne przeniesienie baśniowych motywów do współczesności. Tytułowy bohater to rezolutny i genialny młody chłopak, będący spadkobiercą słynnego rodu przestępców. Napisana jest lekko, zabawnie, z dużą dawką czarnego humoru. W trakcie lektury kolejnych tomów, czytelnicy mogą obserwować, jak zamknięty i dość oziębły geniusz zaczyna coraz częściej otwierać się na innych oraz patrzeć na świat w nowy sposób. Wciąż jednak te zmiany opatrzone są charakterystycznym dla twórczości Colfe humorem oraz okraszone dużą dawką przygód. To również jeden z najlepszych przykładów na to, jak sprawnie połączyć technologię z magią. A przy tym całość stanowi sympatyczną, wciągającą historię.  

23. Frances Hodgson Burnett - Tajemniczy ogród

Są takie klasyki, które się nie starzeją. Jednym z nich jest Tajemniczy ogród - powieść, której akcja rozgrywa się na dwóch planach. Na pierwszym mamy trójkę dzieci: nieładną, niesympatyczną Mary - wychowywaną przez nielubiące ją niańki w dalekich Indiach - Dicka, wiejskiego, bystrego chłopaka o niespożytej energii, oraz Colina, kuzyna Mary, niepełnosprawnego i bardzo wycofanego; rozwój tych postaci to podstawa historii. Na drugim planie Burnett przedstawiła jednak innego bohatera - bujną, pełną życia naturę, która ma zbawienny, wręcz magiczny wpływ na dzieci. Mimo wiktoriańskiego stylu, powieść nadal przyciąga młodych czytelników właśnie tą przedziwną, na poły fantastyczną narracją.  

22.Michael Ende - Niekończąca się historia

To zabawne, że ta klasyczna, fantastyczna powieść szkatułkowa dla dzieci znana jest głównie z szeregu doskonale przyjętych filmów. Reszta jego twórczości jest także spychana w odmęty niepamięci - a szkoda, bo to doskonałe opowieści dla młodego czytelnika. W przypadku Niekończącej się opowieści głównym bohaterem jest Bastian Buks, chłopiec prześladowany przez szkolnych kolegów za nadwagę. Uciekając przed nimi trafia do antykwariatu, a tam znajduje tajemniczą książkę, która (nieomal dosłownie) go wciąga. Dzięki niej dostaje możliwość (w rzeczywistości czy tylko w wyobraźni? Kto wie!) uratowania Fantazji, krainy cudów i magii. Pod tą warstwą przygodowo-fantastyczną Ende ukrył jednak ważniejsze tematy: niedopasowania, rodziny i jej niedotarcia, wypracowywania charakteru i budowania relacji.  

21. Daniel Krause i Guillermo del Toro - Trollhunters. Łowcy trolli

Historia dla dzieci podszyta dreszczykiem - napisana przez dwóch uznanych twórców horrorów, trzyma w napięciu, ale nie przeraża do przesady. Jej bohater, Jim Sturges, to nastolatek, który zupełnie bez ostrzeżenia trafia w sam środek konfliktu dobrych i złych trolli. Biedak musi teraz bronić świata ludzi przed potworami, ale też potworów przed konsekwencjami ich czynów. To naprawdę dobrze napisana fantastyczna przygodówka, na dodatek doskonale przetłumaczona na polski.