28 sierpnia 2022 roku minęło równo 20 lat (!) od startu kultowej serii gier Mafia. W rocznicę premiery pierwszej części świat gier obiegła informacja o tym, że w produkcji znajduje się obecnie... czwarta odsłona! Wspólnie przypomnijmy sobie drogę, jaką przeszła ta marka.
Mafia: The City of Lost Heaven dała początek serii gier akcji, która kipi wręcz od ciężkiego, gangsterskiego klimatu. Produkcje spod szyldu 
2K z pewnością mogą konkurować z wielkimi filmowymi produkcjami o tej tematyce. W końcu klasykami kina były inspirowane. Każda kolejna odsłona była inna od poprzedniej, lecz wciąż łączy je to samo kryminalne uniwersum i ciekawy sposób opowiadania historii.
Mafia (2002) znana także pod nazwą Mafia Classic oraz Mafia: The City of Lost Heaven 
Gra od 
Illusion Softworks (obecnie znanego pod nazwą
 2K Czech) & 
Gathering of Developers to chyba jedna z najlepszych gier gangsterskich dostępnych na rynku.
 Change my mind! Przenieśmy się do 
lat 30. XX w. i klimatycznego miasta
 Lost Heaven ulokowanego w amerykańskim stanie Illinois. Główny bohater naprawdę nazywa się 
Thomas Angelo i jest taksówkarzem, numer boczny 
8B9901. Znalazł się od jednak w niewłaściwym miejscu, w niewłaściwym czasie. W samym środku strzelaniny z jego usług zmuszeni byli skorzystać dwaj gangsterzy: 
Paulie i 
Sam. Ci są jednak ważnym członkami mafii 
Dona Salieri, do której już kilka dni po akcji dołączy również 
Tommy, by ochronić swoje życie.
Historia ta jest wielowątkowa, dopracowana i przede wszystkim — wciągająca. Mamy tutaj nie tylko wątki gangsterskie, ale również obyczajowe, społeczne, polityczne, a także momenty, w których liczy się siła przyjaźni czy miłości. Ta gra akcją stoi! Jak na produkcję o mafii przystało mamy tutaj sporo strzelania, ale przypomnijmy także sobie te pościgi, te wybuchy! Oryginalną 
Mafię wyróżnia także wysoki poziom trudności, który w pewnym momencie potrafi ostro dać w kość (przypomnijcie sobie tylko najtrudniejszą misję — wyścig). Gra wciąż posiada wysokie oceny w serwisie 
Metacritic — od krytyków otrzymała ocenę 88/100, a od graczy 9.2/10! Dwa lata temu światło dzienne ujrzał 
remake, ale prawda jest taka, że każdy szanujący gry gracz powinien chociaż raz zasiąść przed monitorem, by zagrać w oryginał.
Z okazji dwudziestolecia serii gra Mafia będzie do pobrania za darmo w okresie od 1 do 5 września. Promocja obowiązuje w serwisie Steam. 
Mafia II (2010) obecnie znana także pod nazwą Mafia II (Classic)
oraz Mafia II: Definitive Edition (2020)
Aż 8 lat Czesi z 
2K kazali nam czekać na kontynuację historii zapoczątkowanej w
 Lost Heaven. 
Sequel przenosi nas do miasta 
Empire Bay, które zmienia się na naszych oczach na przełomie lat 40. i 50. Głównym bohaterem jest tutaj 
Vito Scaletta,  który wraz ze swoim przyjacielem 
Joe Barbaro staną się częścią rozbudowanego kryminalnego półświatka. W tej części przeżyjemy II Wojnę Światową, odsiadkę, a nawet szok kulturowy związany z powszechną zmianą mody. Gra posiada także kilka zaskakujących zwrotów akcji, które wbiją Was w fotele.
 Fot. kadr z gry Mafia II: Definitive Edition
 
Fani ocenili tę odsłonę nieco gorzej. I chociaż osobiście uwielbiałam słodko-gorzki scenariusz z 
Tommym Angelo w roli głównej, to do historii 
Vito Scaletty również mam pewien sentyment. Być może to poprzez świetnie odwzorowany przełom lat 40. i 50. na czele z muzyką, modą i inspirowanymi klasykami motoryzacji samochodami w roli głównej. 
Soundtrack z tej odsłony towarzyszy mi do dzisiaj, a miłością do tej produkcji zarażam innych.
W maju 2020 roku na rynek gier wypuszczono 
Mafia II: Definitive Edition, w której oprawę graficzną dostosowano do dzisiejszych standardów i trwającej wtedy ósmej generacji konsol.
Mafia III (2016) i Mafia III: Edycja Ostateczna (2020)
Pora przejść do czarnej owcy tej serii, czyli... 
Mafii III. To jedna z tych gier, która na premierę odrzuciła graczy problemami i która niestety... miewa je do dziś. To pierwsza produkcja od studia 
Hangar 13. Opowiada historię osieroconego ciemnoskórego 
Lincolna Clay'a z 
Nowego Bordeaux. Podobnie jak 
Vito uczestniczył w wojnie, jednak nie II Wojnie Światowej, a w lepiej znanej amerykanom — 
wojnie o Wietnam. Po powrocie do rodzinnych stron w 
1968 roku wstępuje do gangu, który zostaje rozbity przez silną, włoską mafię. Naszym zadaniem będzie stopniowe podbijanie kolejnych dzielnic, motywacją ma być zaś zemsta. Ta gra to mieszanka 
Mafii z popularnym 
GTA. Pomysł ten jednak nie do końca wyszedł grze na dobre.
 Fot. kadr z gry Mafia III
 
Mafia III ma ciekawą historię, a klimat miasta (inspirowanego Nowym Orleanem) również potrafi przyciągnąć. Od gry jednak skutecznie odciągały mnie rażące błędy, które występowały w niej wiele lat od premiery. Są jednak dni, kiedy chcę do tej produkcji wrócić i ponownie usłyszeć
 znane nuty, zobaczyć genialnie zrealizowane przerywniki filmowe rodem z dokumentu czy zanurzyć się w magicznym 
Nowym Bordeaux. 
Podobnie jak w „dwójka” -  gra otrzymała swój remaster, który jest w sprzedaży od dwóch lat.
Mafia: Edycja ostateczna (2020)
Pojawienie się na rynku dwóch remasterów oraz zapowiedź odświeżonej trylogii miała przygotować graczy na jedno — premierę remake'u oryginalnej 
Mafii. Ta miała miejsce pod 
koniec września 2020 roku. Za jej przygotowanie odpowiadało 
2K Games oraz... 
Hangar 13. Twórcy odrobili jednak wszystkie lekcje i oddali w nasze ręce udoskonalony produkt.
 Fot. kadr z gry Mafia: Edycja Ostateczna
Grę stworzono od podstaw — zmieniono oprawę graficzną, mechaniki i poziom trudności, a momentami nawet... historię i sposób jej przedstawienia. Pomimo wszystkich innowacji to wciąż stara, dobra 
Mafia, tylko że pod nowym płaszczem.
Nie oszukujmy się — część graczy, nawet gdyby chciała spróbować zagrać w starszą odsłonę, dziś pewnie odbiłaby się od oryginału. Dobrze więc, że taka gra powstała. Chociaż czasem tęsknię za kwadratową twarzą 
Pauliego, który wyglądał jak 
Joe Pesci.
A Wy — graliście, w którąś z części serii 
Mafia? Która jest Waszą ulubioną? I czy jesteście team 
#mafiaclassic czy 
#mafiadefinitiveedition? Koniecznie dajcie nam znać w sekcji komentarzy!
Ilustracja wprowadzenia: kolaż, materiały prasowe
Zdjęcia: zbiory autorki